Muzeum Historyczne w Bielsku-Białej

Instytucja Kultury Samorządu Województwa Śląskiego

Wilk, selfaktor, postrzygarka...

Zabytki techniki włókienniczej

Wnętrza Starej Fabryki kryją unikatową kolekcję maszyn i urządzeń, pracujących niegdyś w zakładach włókienniczych Bielska-Białej. Większość służyła do produkcji wełnianych tkanin zgrzebnych, w tym słynnych bielskich sukien. Część zbudowano przed laty w miejscowych fabrykach, inne trafiły do „śląskiego Manchesteru” m.in. z Czechosłowacji, Niemiec, Wielkiej Brytanii i ZSRR. Cztery sale odpowiadają poszczególnym oddziałom dawnej fabryki. W przędzalni wełnę przetwarzano na nitki przędzy. Dominują tutaj: trzymaszynowy zespół zgrzeblny (1895) oraz samoprząśnica wózkowa, czyli selfaktor (1890) z fabryki maszyn G. Josephy’ego w Bielsku, jest także wilk do rozluźniania i mieszania surowca („Befama”, 1958). W oddziale przygotowawczym przędzę przygotowywano do tkania, formując z niej osnowę oraz wątek na przewijarkach, snowarkach, cewiarkach i skręcarkach. W osobnym pomieszczeniu z przeszklonym oknem, dającym wgląd na przygotowalnię, mieści się kantor mistrza, kierującego pracą robotników. Sąsiaduje z nim niewielkie laboratorium, gdzie badano wełnę, przędzę i gotowe wyroby. W tkalni zgromadzono kolekcję krosien: od najprostszych ręcznych, poprzez żakardowe do mechanicznych. Znaleźć można wśród nich m.in.: angielskie krosno bawełniarskie firmy G. Hattersley (1906), bielskie krosno kortowe systemu G. Schwabe (lata 30. XX wieku) oraz powojenne bezczółenkowe krosna z ZSRR i Czechosłowacji. Tkaniny poddawano końcowej obróbce w wykończalni, m.in. spilśniano je w foluszu, drapano na draparkach, a wreszcie wyrównywano ich okrywę włosową na postrzygarkach. Część sali zajmuje zespół maszyn do produkcji kapeluszy, są wśród nich m.in.: zgrzeblarka stożkowa, filcerka mimośrodowa, dwa folusze, wytłaczarka główek, rozciągarka rond i kapeliniarka z różnych wytwórni europejskich z XX wieku.

Stopka strony

Muzeum Historyczne w Bielsku-Białej
adres ul. Wzgórze 16, 43-300 Bielsko-Biała
telefon sekretariat (pn - pt, 9:00 - 15:00): 33 811 10 35
telefon kasa / ekspozycja: 33 817 13 61
e-mail sekretariat@muzeum.bielsko.pl
strona www www.muzeum.bielsko.pl

Prawa autorskie. W braku odmiennego zastrzeżenia, prawa autorskie do treści niniejszej strony internetowej posiada Muzeum Historyczne w Bielsku Białej. Żadne materiały, poza materiałami określonymi jako materiały do pobrania, znajdujące się na niniejszej stronie internetowej nie mogą być reprodukowane lub przesyłane w jakiejkolwiek formie i w jakikolwiek sposób bez pisemnego zezwolenia jej Właściciela. Treści w materiałach do pobrania nie mogą być w żaden sposób modyfikowane bez pisemnej zgody Właściciela tej strony internetowej.

RODO

Zastrzeżenia prawne. Właścicielem i operatorem niniejszej strony internetowej jest Muzeum Historyczne w Bielsku – Białej z siedziba przy ulicy Wzgórze 16, 43-300 Bielsko - Biała. Publikowane na stronie internetowej informacje i cenniki nie stanowią oferty handlowej w rozumieniu art. 66 Kodeksu Cywilnego. Muzeum Historyczne w Bielsku – Białej dokłada wszelkich należytych starań w celu zapewnienia rzetelności prezentowanych informacji. Istnieje jednak zawsze ryzyko pojawienia się pewnych nieścisłości.