Muzeum Historyczne w Bielsku-Białej

Jednostka kultury Samorządu Województwa Śląskiego

Spojrzenie na miasto Richarda Harlfingera (1873–1948)

Data rozpoczęcia Data zakończenia

Na bieżący rok przypada 70. rocznica oficjalnego połączenia Bielska i Białej w jeden organizm administracyjny. Z tej okazji Muzeum Historyczne w Bielsku-Białej przygotowało cykl kilku prezentacji w ramach realizowanego – od 2018 roku – projektu wystawienniczego Złap kontakt ze sztuką. Będą to spojrzenia na miasto oczami wybranych artystów, tworzących w różnych latach XX stulecia.

Jako pierwsze eksponujemy dwa z pięciu szkiców Richarda Harlfingera (1873–1948), które do muzealnych zbiorów podarował wnuk artysty. Są to niewielkie kompozycje powstałe w 1921 roku. Wykonane są ołówkiem na papierze, czasem  podkreślone kolorową kredką lub akwarelą. Przedstawiają różne ujęcia kwartału u zbiegu ulic Orkana, Waryńskiego, Krętej i placu Lutra oraz fragment ulicy Sobieskiego. Wybrane prace są dokumentacją zmian, jakie zaszły w otoczenie kościoła Zbawiciela. Na jednym z rysunków widać dom kantora i sąsiadujący z nim kilkukondygnacyjny budynek fabryczny kompleksu mieszkaniowo-przemysłowego Hoinkesów. Oba zostały już wyburzone. Na miejscu fabryki urządzono parking, a plac po drugim budynku zajmuje Augustana. Drugi z rysunków przedstawia widok z balkonu mieszkania przemysłowców, znajdującego się w bliźniaczej – pod względem formy architektonicznej  – kamienicy, stojącej na początku ulicy Waryńskiego. Weduta przedstawia perspektywiczne ujęcie ulicy Orkana z ciasną zabudową kamienic. Na pierwszym planie widnieją istniejące do dziś masywne filary bramy, między którymi niegdyś zawieszone były ażurowe skrzydła ozdobione esowatym ornamentem roślinnym.

Richard Harlfinger, absolwent wiedeńskich i monachijskich uczelni, był wybitnym austriackim twórcą okresu secesji i dwudziestolecia międzywojennego. W czasie pierwszej wojny światowej był korespondentem wojenny m.in. w Lublinie. W latach 20. i 30. XX wieku prowadził w Wiedniu prywatną szkołę malarską dla kobiet. W tym czasie wielokrotnie odwiedzał Bielsko, gdzie kantorem gminy ewangelickiej był jego dziadek. Artysta zaprzyjaźnił się tutaj z wieloma mieszkańcami miasta, niektórych utrwalił na rysunkowych i malarskich portretach – m.in. Carla Hoinkesa i jego córkę Jadwigę. Podczas tych wizyt wykonał również wiele olejnych widoków oraz szkiców rodzajowych i pejzażowych. W zbiorach naszego Muzeum znajduje się spory zespół takich prac, a wbielskiej katedrze można zobaczyć zaprojektowane przez artystę i wykonane w1911 roku secesyjne witraże. Warto wspomnieć, że Harlfinger był członkiem stowarzyszenia Wiener Secession, a w latach 1918–1919 pełnił w nim funkcję przewodniczącego.

Zobacz również artykuł w Wystawniku

Rysunek ołówkiem. Widok z balkonu na ulicę. Po lewej i prawej stronie widoczne kamienice.
Bielsko, widok z balkonu domu Hoinkesów na ulicę Węglową, rysunek ołówkiem, ok. 1921
Rysunek ołówkiem. Dom wśród drzew i krzaków, obok fragment fabryki z wysokim kominem.
Bielsko, dom Kantora i fabryka Hoinkesa, rysunek ołówkiem, ok. 1921

Stopka strony

Muzeum Historyczne w Bielsku-Białej
adres ul. Wzgórze 16, 43-300 Bielsko-Biała
telefon kasa / ekspozycja: 33 817 13 61
e-mail sekretariat@muzeum.bielsko.pl
strona www www.muzeum.bielsko.pl
Sekretariat czynny: 9:00 - 14:00

Prawa autorskie. W braku odmiennego zastrzeżenia, prawa autorskie do treści niniejszej strony internetowej posiada Muzeum Historyczne w Bielsku Białej. Żadne materiały, poza materiałami określonymi jako materiały do pobrania, znajdujące się na niniejszej stronie internetowej nie mogą być reprodukowane lub przesyłane w jakiejkolwiek formie i w jakikolwiek sposób bez pisemnego zezwolenia jej Właściciela. Treści w materiałach do pobrania nie mogą być w żaden sposób modyfikowane bez pisemnej zgody Właściciela tej strony internetowej.

RODO

Zastrzeżenia prawne. Właścicielem i operatorem niniejszej strony internetowej jest Muzeum Historyczne w Bielsku – Białej z siedziba przy ulicy Wzgórze 16, 43-300 Bielsko - Biała. Publikowane na stronie internetowej informacje i cenniki nie stanowią oferty handlowej w rozumieniu art. 66 Kodeksu Cywilnego. Muzeum Historyczne w Bielsku – Białej dokłada wszelkich należytych starań w celu zapewnienia rzetelności prezentowanych informacji. Istnieje jednak zawsze ryzyko pojawienia się pewnych nieścisłości.