NAJNOWSZY EKSPONAT W ZBIORACH MUZEUM HISTORYCZNEGO W BIELSKU-BIAŁEJ
Dyplom cechowy wystawiony we Włoszakowicach (Luschwitz) przez Johanna Georga Friedricha Strempela – nadwornego ogrodnika księcia Franciszka Sułkowskiego (1733–1812) – dla praktykującego w zawodzie Johanna Gottlieba Geislera (syna Johanna Christiana Geisslera, ogrodnika ogrodów rozrywkowego i oranżeryjnego w należącym do Sułkowskich Śmiglu).
Prezentowany dokument powstał w okresie, kiedy książę Sułkowski tworzył swój pierwszy dwór w Wielkopolsce, zanim jeszcze został tytularnym IV księciem bielskim (od 1786). Franciszek na centrum swego życia gospodarczego i kulturalnego wybrał pałacyk myśliwski wybudowany przez ojca, Aleksandra Józefa Sułkowskiego (1695–1762). Budowla wzniesiona na planie trójkąta równoramiennego dla niektórych badaczy miała konotacje masońskie, faktycznie była wzorowana na modnym wówczas męskim nakryciu głowy, tzw. tricornie.
W 1776 roku książę poślubił tu, urodzoną w Mediolanie, Judytę Bazzardi de Montbelli (1756–1823), z którą miał już dwójkę nieślubnych dzieci: Aleksandra Józefa (1775–1804) oraz Juliannę (1776–1839). W roku wystawienia prezentowanego dokumentu przyszedł na świat ich pierworodny w związku małżeńskim Jan Nepomucen Sułkowski (1777–1832), późniejszy pułkownik wojsk polskich i francuskich, a przede wszystkim tytularny V książę bielski.
Franciszek we Włoszakowicach pędził iście dworskie życie. To tu napisał swój Pamiętnik żołnierski dedykowany królowi Stanisławowi Augustowi Poniatowskiemu oraz stworzył nadworną kapelę, której dyrygentem mianował włoszakowickiego organistę Marcina Kurpińskiego – ojca Karola, słynnego polskiego kompozytora.
Przejawem kulturalnych aspiracji księcia była również dbałość o ogrodowe otoczenie rezydencji. W tym celu zatrudnił na stanowisku dworskiego ogrodnika, Johanna Georga Friedricha Strempela, wykwalifikowanego projektanta ogrodów: rozrywkowego, dworskiego i oranżeryjnego, oraz Ludwiga Davida Adolpha von Mollera, kapitana piechoty wojsk polskich, a zarazem inżyniera i architekta, któremu zlecił między innymi budowę pawilonu ogrodowego, tzw. eremitażu.
Gdy w 1786 roku Franciszek stał się gospodarzem na księstwie bielskim, to nie tylko rozbudował tutejszy zamek, ale i bogaty w nowe doświadczenia urządził miejscowy ogród w stylu francuskim.
Prezentowany pergamin to wyjątkowy zabytek na wielu płaszczyznach. Jest znakomitym przykładem sztuki epistolograficznej i kancelaryjnej schyłku doby baroku; unikalnym świadectwem działalności dworu księcia Franciszka Sułkowskiego we Włoszakowicach i rozwijanej tu działalności ogrodniczej; rzadkim dokumentem dla historii ogrodów w Rzeczypospolitej. Zważywszy na fakt, iż wielkopolskie archiwum rodu Sułkowskich zostało zniszczone przez Niemców w okresie II wojny światowej, to dokument stanowi bezcenne źródło informacji dla historii familii Sułkowskich.