Afterimages/Powidoki. Grzegorz Sztwiertnia
wernisaż: 26 kwietnia 2019, godz. 19.00
Stara Fabryka, pl. Żwirki i Wigury 8, Bielsko-Biała
Wystawa będzie pierwszą pełną prezentacją najnowszego cyklu Polskie miasteczka II/ Polish Village series II (2017–2019). Cykl ten oparty został na słynnych reliefach Franka Stelli Polish Village Series (1970–1974) oraz rysunkach Władysława Strzemińskiego z czasów okupacji (m.in. Białoruś Zachodnia, 1939/40; Deportacje, 1940; Tanie jak błoto, 1944). Główną częścią projektu są wielkoformatowe obrazy na płótnach o wymiarach 170×170 cm, kontynuujące realizację Stelli, powstałą z inspiracji publikacją Marii i Kazimierza Piechotków Bóżnice drewniane…, przetłumaczoną na język angielski w 1959 r. Cykl Sztwiertni interpretuje architekturę i kolorystykę wybranych murowanych synagog, wychodząc od kolejnej publikacji Piechotków Bramy nieba. Bóżnice murowane na ziemiach dawnej Rzeczypospolitej. Polskie miasteczka II to zestaw kilkunastu obrazów stworzonych na bazie wybranych i zachowanych do dziś synagog (m.in. z Bobowej, Tykocina, Szydłowa, Pińczowa, Kazimierza Dolnego). Sposób zapisu wielowarstwowej struktury poszczególnych obrazów jest wynikiem wielokrotnego nanoszenia planów architektonicznych wybranych synagog, precyzyjnego montażu ich zarysów i kształtów oraz wypełniania kolorami odpowiadającymi jak najwierniej oryginalnym polichromiom wnętrza i fasady. Bielska prezentacja składać się będzie zarówno z obrazów, jak również dokumentacji przebiegu prac nad tym przedsięwzięciem. Dodatkowo zobaczyć będzie można mniejsze realizacje tematycznie spójne z głównym cyklem, m.in. Powidoki II, w ramach którego artysta inspiruje się nieistniejącymi, całkowicie zburzonymi świątyniami (m.in. zaprezentowana zostanie synagoga w Bielsku). Całość ekspozycji zostanie uzupełniona instalacją Kuczka bielska, która w zamyśle artysty ma podkreślać charakter wystawy, jako przestrzeni otwartej na Niebo…
Cykl Polskie miasteczka II/Polish Village series II jest dofinansowany przez MKiDN
kurator wystawy: Iwona Koźbiał-Grzegorzek
Program towarzyszący wystawie
(Stara Fabryka, pl. Żwirki i Wigury 8, Bielsko-Biała)
- 7 maja 2019, godz. 17.00: dr Jacek Proszyk, Świątynia izraelicka w Bielsku – wykład, wstęp wolny
- 12 maja i 23 czerwca 2019, godz. 11.00: Iwona Koźbiał-Grzegorzek, oprowadzanie kuratorskie po wystawie, wstęp w ramach biletu na wystawę
- 30 maja i 13 czerwca 2019, godz. 17.30 – spotkanie autorskie z Grzegorzem Sztwiertnią, wstęp wolny.
Dodatkowo w przestrzeni wystawy odbywać się będą zajęcia z zakresu sztuki współczesnej dla dzieci i dorosłych. Terminy do ustalenia z Działem Edukacji (033 821 03 03), wstęp: 7 zł/osobę
- Ale sztuka! – warsztat dla dzieci (szkoła podstawowa i ponadpodstawowa), P. Pisuk-Czech
- Obrazy wyzwolone. Abstrakcja w malarstwie – warsztat dla dorosłych, I. Koźbiał-Grzegorzek
Grzegorz Sztwiertnia
Grzegorz Sztwiertnia jest polskim artystą wizualnym i pedagogiem. Jego wysoce ceniona praktyka artystyczna, jak też wkład w rozwój i propagowanie sztuk wizualnych – w tym malarstwa w szczególności – to wynik 25-letniej intensywnej pracy artystycznej, pedagogicznej i organizacyjnej. Na każdym z tych pól publicznej aktywności jego wkład jest istotny i zauważalny: jest autorem pięćdziesięciu wystaw indywidualnych oraz uczestniczył w około stu pięćdziesięciu wystawach grupowych prezentowanych w najważniejszych w kraju – a ważnych za granicą galeriach i muzeach; był członkiem i uczestnikiem wielu istotnych paneli dyskusyjnych, konkursowych jury, zespołów nominujących w konkursach artystycznych (również międzynarodowych). Jest laureatem prestiżowych nagród: Nagrody Indywidualnej Brązowy Krzyż Zasługi przyznanej przez Kancelarię Prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej (2017), Nagrody im. Jana Cybisa przyznanej przez Okręg Warszawski Związku Polskich Artystów Plastyków za wybitne osiągnięcia artystyczne (2017), oraz Brązowego Medalu „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2018).
Grzegorz Sztwiertnia urodził się w 1968 r. w Cieszynie. W latach 1987–1992 studiował na Wydziale Malarstwa w krakowskiej ASP, na którym w 1992 r. obronił dyplom z wyróżnieniem w pracowni prof. Jerzego Nowosielskiego. Od 1992 do 2003 r. pracował jako asystent w pracowni rysunku prof. Teresy Kotkowskiej-Rzepeckiej, prof. Janusza Orbitowskiego oraz prof. Marka Szymańskiego. Od roku 2007 prowadzi autorski program dydaktyczny w II Pracowni Interdyscyplinarnej oraz w ramach przedmiotu Wiedza o działaniach i strukturach wizualnych w Katedrze Interdyscyplinarnej na Wydziale Malarstwa. W 1999 r. uzyskał kwalifikacje I stopnia, a 2008 stopień doktora habilitowanego w macierzystej uczelni. Od roku 2012 jest profesorem nadzwyczajnym w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie i Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej w Nowym Sączu. W latach 2006–2010 wykładał na Muzealniczych Studiach Kuratorskich Instytutu Historii Sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Pracuje i mieszka w Krakowie.
Jego dorobek twórczy, opisywany wielokrotnie przez wybitnych historyków sztuki, krytyków i kuratorów zawiera znaczące realizacje na kilku odrębnych polach artystycznych dyscyplin: malarstwa i rysunku, obiektu i instalacji przestrzennych, wideo i nowych mediów. Jest autorem szeroko komentowanych w środowisku artystycznym manifestów programowych (m.in. Koło medyczne 1997, Medyczna poprawność 1999), traktatów teoretycznych (m.in. Jak rodzi się myśl + konsekwencje 1994, Pedagogika psycho-dynamiczna 2002), refleksji i komentarzy z zakresu kultury współczesnej.
Pracuje zamkniętymi konceptualnymi cyklami malarskimi (Melancholia 1995, Ethicon 1999, Farbenlehre 2002, Diplokokki 2011, Tarczyce 2016, Polskie miasteczka II 2017/18, W plecy/Back to front 2018), które – bazując na szczątkowym materiale historycznym, naukowym i wizualnym – budują racjonalne, logiczne systemy z ambicjami wyjaśniania paradoksalnych manifestacji „rzeczywistości empirycznej”. Posługując się owym paradoksem i subtelną ironią konstruuje obiekty i modele badań, diagnozujące i komentujące współczesne zagadnienia. Świadomość możliwości i ograniczeń formalnych artystycznego opisu zjawisk cywilizacyjnych w sposób decydujący wpływają na wyjątkowo oryginalną stronę jego plastycznych realizacji (łączy drastyczność podejmowanych tematów, np. diagnostyki i eksperymentów medycznych z wizualną atrakcyjnością używanych środków i konwencji). Podejmowana przez niego krytyka kultury, wielkich modernistycznych projektów społecznych, polskiej potransformacyjnej przestrzeni wykluczenia, społecznych i indywidualnych dysfunkcji, ograniczeń ciała i aberracji psychicznych, nawyków i zaburzeń percepcji – ukazuje współczesną rzeczywistość jako „szpital metafizyczny” (za prof. Tomaszem Gryglewiczem). Jest to diagnoza, którą stawia od ćwierćwiecza z pomocą szerokiej działalności artystycznej, dydaktycznej i kuratorskiej, wnikliwie puentującej stan współczesnej, dynamicznie zmieniającej się rzeczywistości.