Na wystawie zaprezentowanych zostało ponad 400 rzeźb i płaskorzeźb pochodzących ze zbiorów Działu Etnografii Muzeum w Bielsku-Białej. Większość z nich wykonano w drewnie, ale były też przykłady z kamienia, gipsu i gliny.

Wśród rzeźby dawnej, z końca XIX i pierwszej połowy XX wieku, przeważały tematy sakralne: Chrystus Ukrzyżowany, Frasobliwy, Upadający pod krzyżem, Matka Boska i Madonna z Dzieciątkiem, a także święci: Jan Nepomucen, Stanisław, Piotr i Paweł. Tylko jedna z rzeźb, z 1932 roku, nawiązywała do tematyki świeckiej i przedstawiała górala w stroju regionalnym.

Prace wykonane w okresie powojennym najczęściej obrazowały życie dawnej i współczesnej wsi oraz sceny i postacie historyczne. Ale i tutaj znaleźć można było przykłady przedstawień religijnych: wizerunki Matki Boskiej i świętych oraz tematy pasyjne, wśród których dominował Chrystus Frasobliwy.

Prace rzeźbiarzy współczesnych zgromadzono przede wszystkim dzięki konkursom, których głównym organizatorem był Dział Etnografii bielsko-bialskiego Muzeum. Pierwszy z nich – konkurs na pamiątkę regionalną pt. Wieś – Miastu, przeprowadzony został w 1968 roku. Pozyskano wtedy m.in. 30 rzeźb, płaskorzeźb i kapliczek. Drugi, na rzeźbę i płaskorzeźbę w drewnie, odbył się w 1973 roku pod hasłem Przeszłość i teraźniejszość. Zasięgiem swym obejmował teren ówczesnego województwa katowickiego i przyległych do niego powiatów z województwa opolskiego, a także powiat żywiecki. Bezpośrednio po wystawie oraz w latach następnych zakupiono (w dużej mierze dzięki dotacji ze środków centralnych) 110 rzeźb i płaskorzeźb, dwie inne zostały przez autorów podarowane. Kilkanaście prac trafiło do zbiorów Działu Etnografii po dwóch pierwszych Konkursach Współczesnej Rzeźby Karpat Polskich, zorganizowanych przez Muzeum Okręgowe w Nowym Sączu w 1972 i 1975 roku. Pozostałe eksponaty pozyskano przede wszystkim w wyniku indywidualnych kontaktów z twórcami.

Wystawa miała układ ikonograficzny. W pierwszej sali pokazane były tematy starotestamentowe, wizerunki Matki Boskiej, Świętej Rodziny, świętych i błogosławionych Kościoła. W drugiej wyeksponowane były wyobrażenia Chrystusa – zarówno te zaczerpnięte z przekazów ewangelicznych, jak i wizerunki dewocyjne. W trzeciej sali zaprezentowana została tematyka świecka. Przedstawiono prace związane z gospodarstwem i rzemiosłem wiejskim, muzykantów i kolędników, postacie dzieci, dorosłych i starców. Przez pryzmat utrwalonych w rzeźbie osób i wydarzeń pokazano też swoistą historię Polski. Swoje miejsce znalazły tu również postacie mityczne (Ikar) czy baśniowe (Skarbek, Krasnal).

Wystawie towarzyszył pełny katalog zbiorów, posiadający – podobnie jak wystawa – układ tematyczny, zawierający fotografie wszystkich prac, dane inwentarzowe z uwzględnieniem wystaw, na których były one prezentowane i publikacji, w których były wymieniane. W katalogu zawarto także informacje biograficzne dotyczące twórców.

                                                                                          Elżbieta Teresa Filip

                                                                                              komisarz wystawy

                                                                                 kierownik Działu Etnografii

                                                                                    Muzeum w Bielsku-Białej