Dopełnieniem ekspozycji poświęconej dziejom miasta i regionu jest tzw. Sala z Rycerzem. Obejrzeć tu można m.in. najstarsze relikty architektoniczne bielskiego zamku, fragmenty renesansowej polichromii pokrywającej niegdyś jego elewacje oraz dwa modele kasztelu: w odsłonie gotyckiej i renesansowej.

Sala jest szczególnym rodzajem ekspozycji muzealnej: za pomocą odsłoniętych in situ reliktów architektoniczno-budowlanych ukazuje metody pracy historyka architektury i archeologa. Celom tym służą zarówno prezentowane odkrywki, jak i odsłonięte wątków murów, tynków i polichromii, obrazujących rozwój zamku od XIV do XIX wieku. 

Najstarszymi wyeksponowanymi reliktami są: fragment średniowiecznego muru obronnego okalającego miasto (1. połowa XIV wieku), część ściany najstarszego tzw. budynku z aulą (3. ćwierć XIV wieku) oraz południowo-wschodni narożnik dawnej bramy miejskiej z 2. ćwierci XIV wieku, zaadaptowanej w XV wieku na basztę zamkową.

Głównym elementem ekspozycji, a jednocześnie jednym z najbardziej efektownych akcentów wystroju dawnego zamku jest zachowany fragment renesansowej kompozycji malarskiej, zdobiącej niegdyś wejście do głównego budynku mieszkalnego. Według opinii specjalistów to jeden z najlepiej zachowanych przykładów świeckiego malarstwa renesansowego na Śląsku. Kompozycja powstała w 2. połowie XVI lub na początku XVII wieku. Pierwotnie tworzyły ją postaci dwóch rycerzy (zachował się tylko jeden) w ujęciu do bioder, w układzie antytetycznym, po obu stronach górnej partii wejścia. Zachowany fragment ukazuje rycerza w zbroi i hełmie z pióropuszem, z głową zwróconą w stronę wejścia, z prawą ręką opartą na biodrze i lewą trzymającą kopię. Dolną partię kompozycji zdobi malowana głowica kolumny z fragmentem trzonu oraz część nadproża, przełamanego nad kolumną i półkoliście wygiętego pośrodku.

Prezentację  reliktów architektonicznych bielskiego kasztelu in situ wzbogaca ekspozycja późnogotyckich i renesansowych kafli, pochodzących z dworu obronnego w Spytkowicach koło Zatora i zamku w Bielsku. Jest też zestaw średniowiecznych militariów i przedmiotów użytkowych z zamków w Oświęcimiu i Kobiernicach (Wołek) oraz z dworu obronnego w Spytkowicach. Ozdobą sali jest unikalny, ekskluzywny, zdobny puchar o charakterystycznej chropowatej powierzchni wyprodukowany w słynnym ośrodku garncarskim w Lošticach na północnych Morawach w XV lub XVI wieku.