Latem, w projekcie Złap kontakt ze sztuką – wypatrzone w magazynie, w ramach obchodów jubileuszu 75-lecia obecności Związku Polskich Artystów Plastyków w Bielsku-Białej prezentujemy pracę malarską kolejnego artysty. Jest to obraz olejny na płótnie, namalowany w 1976 r. przez Władysława Szostaka (1925–1983), znany jako Nocny napad.

Twórca pochodził z górniczej rodziny z okolic Jaworzna. Ciężko doświadczony w okresie II wojny światowej, aresztowany w 1941 r. został skierowany do pracy przymusowej w kilku niemieckich obozach (m.in. w Auschwitz, w którym przebywał blisko dwa lata). Jest absolwentem Wydziału Malarstwa i Studium Pedagogicznego krakowskiej ASP, gdzie w 1952 r. obronił dyplom z malarstwa pod kierunkiem: Hanny Rudzkiej-Cybisowej, Zbigniewa Pronaszki i Wojciecha Weissa. Dwa lata później został przyjęty do ZPAP Oddziału w Bielsku-Białej. Współpracował ze Studiem Filmów Rysunkowych oraz zurychskim wydawnictwem Graphis Annal. Przez kilka lat piął się po szczeblach zawodowej kariery w bielskim Miastoprojekcie (od kreślarza do projektanta). Będąc nauczycielem w tutejszym Państwowym Liceum Sztuk Plastycznych, wiele czasu i energii poświęcał zdolnej młodzieży, przybliżając jej zasady poprawnego rysunku i prawidłowego projektowania.

Był artystą o wielokierunkowych zainteresowaniach, kipiącym inwencją. Z powodzenie zajmował się malarstwem sztalugowym i grafiką (głównie linorytem), bowiem zarówno jego obraz, jak i grafika znalazły uznanie jurorów „Bielskich Jesieni”. Jest autorem rzeźb pomnikowych (Rajsko, Węgierska Górka – we współpracy z M. Hańderkiem), wielkopowierzchniowych dekoracji ściennych sgraffitowo-malarskich i mozaikowych (elewacje: Teatru Lalek Banialuka i Elektrociepłowni w Bielsku-Białej, oraz kawiarnie kopalni Silesia w Katowicach i pałacu ślubów w Bielsku-Białej). W szerokim wachlarzu jego twórczych możliwości były także aranżacje wnętrz: sal projekcyjnych i foyer kin (np. Rialto w Bielsku-Białej i Marzenie w Zabrzu – we współpracy z M. Szymusiem), kawiarni, restauracji i zajazdów (np.: Staromiejska, Bajka, Bielsko w Bielsku-Białej), pawilonów wystawienniczych i wystawowych (BWA w Katowicach), bibliotek, pałaców ślubów, domów kultury i wczasowych. Jego działalność w tym zakresie została wyróżniona przez Stowarzyszenie Architektów Polskich podczas Wystawy Architektury Śląskiej w Katowicach. Wspólnie z inżynierem Mieczysławem Szymusiem przygotował projekt pierwszego Pawilonu Wystawowego ZPAP w Bielsku-Białej przy ówczesnej ul. W.I. Lenina (ob. 3 Maja). Był również komisarzem wystaw plastycznych.

Mimo rozlicznych zajęć artystycznych, znajdował czas na prace społeczną. Był bardzo aktywnym członkiem Oddziału, a następnie Okręgu ZPAP w Bielsku-Białej. Przez kilka kadencji pracował w tutejszym zarządzie, w latach 1961–1967 był wiceprezesem bielskiego Oddziału, a w latach 1969–1972 i w 1983 prezesem. Dzięki jego wysiłkom działalność w Pawilonie Wystawowym ZPAP otrzymała stałe finansowanie z budżetu miasta (po 11 latach od inauguracji). Na różnych forach i w obecności rozmaitych gremiów podnosił sprawę trudnej sytuacji życiowej artystów plastyków, braku właściwych pracowni i artystycznych atelier, małej dostępności do pracy etatowej, problemów z ubezpieczeniem zdrowotnym i zaopatrzeniem emerytalnym, dostępnością do wczasów czy sanatoriów. Wśród jego inicjatyw należy wymienić także otwarcie się Związku na szeroką współpracę z różnego typu organizacjami, zakładami przemysłowymi, instytucjami kultury oraz galeriami, nie tylko w kraju, ale także poza jego granicami.

W malarskim dorobku Władysława Szostaka odnajdujemy prace zróżnicowane tematycznie. Są wśród nich martwe natury, miejskie pejzaże, sceny obyczajowe, rodzajowe oraz inspirowane narastającymi problemami społecznymi, góralskim folklorem, grecką mitologią i traumatycznymi przeżyciami z okresu niemieckiej okupacji. Artysta wypracował własny, rozpoznawalny język malarskich kreacji. Jego kompozycje są ciasno skadrowane, wielobarwnie płaszczyznowe, o mocnym rysunku, a mimo to niepozbawione nastroju. Stosowane deformacje są wynikiem dogłębnych przemyśleń kompozycyjnych. Takim obrazem jest prezentowany Nocny napad, który trafił do zbiorów Muzeum Historycznego w Bielsku-Białej dzięki współpracy z Domem Kultury w Bielsku-Białej – Olszówce, a przede wszystkim z jego kierowniczką Małgorzatą Motyką-Madej.

Oprac. TDB