EUROPEJSKIE DNI DZIEDZICTWA 8 i 15 WRZEŚNIA
Po raz kolejny bielskie Muzeum bierze udział w Europejskich Dniach Dziedzictwa. Zapraszamy do zapoznania się z programem przygotowanym przez naszych muzealników. Wszystkie wykłady są bezpłatne i odbywają się w Zamku Książąt Sułkowskich.
8 września, godz. 11.00–12.00
Jedno miejsce – dwa pomniki, prowadzenie Kinga Kawczak
W zbiorach Muzeum Historycznego w Bielsku-Białej znajdują się dwa gipsowe projekty monumentu Adama Mickiewicza, autorstwa Ryszarda Sroczyńskiego, oraz archiwalia dotyczące pomnika Gabriela Narutowicza. Będą one punktem wyjścia do rozważań nad formą upamiętnienia znanych Polaków w Bielsku-Białej. Śląskie Bielsko i małopolska Biała to dwa siostrzane miasta połączone w jeden organizm administracyjny w 1951 roku. Jak to bywa na granicy, dzieli je odrębna historia, a zespalają ludzie, interesy i kultura. Jest w Bielsku-Białej miejsce, które łączy dwa pomniki, podkreślające polską przynależność i tożsamość kulturową. To leżący w śląskiej części miasta dzisiejszy park Włókniarzy, na obrzeżu którego usytuowany jest monument Adama Mickiewicza z 1961 roku. W latach 1928–1939 stał w tym miejscu – jedyny w Polsce – pomnik poświęcony Gabrielowi Narutowiczowi, pierwszemu prezydentowi II Rzeczypospolitej, zamordowanemu kilka dni po objęciu urzędu. Podczas spotkania przyjrzymy się skomplikowanym losom wznoszenia obu monumentów, ich istnieniu i oddziaływaniu na społeczeństwo. W dyskusji spróbujemy zobaczyć, jak dzisiaj postrzegane jest to miejsce, czy znana jest jego historia?
8 września, godz. 15.00–17.00
„Polskie sploty” nad Białą – dorobek badań archeologicznych i architektonicznych II Rzeczpospolitej w Starym Bielsku, prowadzenie Bożena i Bogusław Chorąży
Okres II Rzeczpospolitej to czas realizacji pierwszych profesjonalnych badań archeologicznych i architektonicznych na ziemi bielskiej. Dotyczą one dwóch obiektów istotnych dla średniowiecznych dziejów tego obszaru – grodziska oraz kościoła pw. św. Stanisława, położonych w Starym Bielsku. W obydwu przypadkach prace badawcze prowadzone były pod auspicjami Muzeum Śląskiego w Katowicach – instytucji muzealnej i naukowej powołanej do życia przez władze województwa śląskiego w czasach II Rzeczpospolitej. Zajęcia będą miały charakter wykładu połączonego z prezentacją archeologicznego materiału zabytkowego z grodziska w Starym Bielsku. Prowadzić je będą Bożena i Bogusław Chorążowie – pracownicy Działu Archeologii Muzeum Historycznego w Bielsku-Białej. W trakcie wykładu przedstawione zostaną wyniki przedwojennych prac badawczych prowadzonych na terenie średniowiecznego grodziska przez Jana Bartysa oraz w gotyckim kościele pw. św. Stanisława w Starym Bielsku przez Tadeusza Dobrowolskiego. W obydwu przypadkach publikacje wyników badań stanowią do dzisiaj podstawowy zrąb wiedzy o tych obiektach. Cennym uzupełnieniem wykładu będzie prezentacja wyników najnowszych badań prowadzonych na grodzisku w Starym Bielsku oraz w kościele pw. św. Stanisława w Starym Bielsku.
15 września, godz. 11.00–12.00
Adam Bunsch w Państwowej Szkole Przemysłowej, prowadzenie Teresa Dudek Bujarek
Obraz Adama Bunscha zatytułowany Ogród Szkoły Przemysłowej w Bielsku stanowić będzie punkt wyjścia do rozważań nad rolą tego artysty w mieście nad Białą i znaczeniem Państwowej Szkoły Przemysłowej w kształtowaniu polskiego życia kulturalnego. K.K. Staats-Gewerbeschule in Bielitz [Państwowa Szkoła Przemysłowa w Bielsku] powstała w 2. połowie XIX w., w ścisłej współpracy z dynamicznie rozwijającym się po obu stronach rzeki Białej lokalnym przemysłem, w tym włókienniczym. Od 1922 r. była to polska szkoła, w której posadę nauczyciela matematyki i różnych form rysunków otrzymał, przybyły z Krakowa, Adam Bunsch (1896–1969), absolwent tamtejszej Akademii Sztuk Pięknych i Uniwersytetu Jagiellońskiego. W okresie 20-lecia międzywojennego szkoła stała się ważnym ośrodkiem polskiego życia kulturalnego, a jednym z jego animatorów był Adam Bunsch, pedagog, twórca szkolnego koła teatralnego, malarz, grafik, witrażownik, pastelista, dramaturg, projektant scenografii i reżyser oraz społecznik i polski patriota. Na wielu jego obrazach można odnaleźć uczniowską społeczność, a w Bielsku-Białej znajdują się liczne ślady jego artystycznej aktywności.
15 września, godz.15.00-15.45
Książęta Sułkowscy – żołnierze niepodległości?, prowadzenie Grzegorz Madej
Opowieść o przedstawicielach magnackiego rodu Sułkowskich, którzy na różne sposoby wpisali się w walkę o niepodległą Rzeczpospolitą, począwszy od konfederacji barskiej, przez czasy napoleońskie, Wiosnę Ludów, aż po rok 1918.
Z przyczyn losowych wykład Książęta Sułkowscy – żołnierze niepodległości?, przygotowany przez Grzegorza Madeja odbędzie się 15 września o godz. 15.00-15.45. Za utrudnienia przepraszamy!